Elektronika dla hobbystów

Wyłącznik akustyczny

W naszych domach jest wiele urządzeń, które dla wygody włączamy zdalnie przy użyciu pilota. Czy można być jeszcze bardziej wygodnym? Można, np. wydawać polecenia klaśnięciem w dłonie lub gwizdnięciem.
Opisany poniżej układ elektroniczny przeznaczony jest do przełączania dowolnych urządzeń domowych sygnałem akustycznym. Na klaśniecie w dłonie można włączyć światło lub sprzęt audio itp.

Opis układu

Jako wykrywacz sygnału dźwiękowego zastosowano wkładkę mikrofonowa węglową ze starego telefonu, np. CB75. Sygnał akustyczny jest wzmacniany w trzystopniowym wzmacniaczu.

Potencjometr nastawny RN ustala punkt pracy tranzystora T1, należy go wyregulować na maksymalne wzmocnienie.
Czułość całego wzmacniacza ustala się potencjometrem P. Układ powinien reagować tylko na głośne klaśnięcie lub gwizd. Jeśli ustawimy zbyt dużą czułość to przypadkowe dźwięki mogą nam włączać urządzenie.

Sygnał akustyczny ze wzmacniacza jest prostowany przez diody D1 i D2 i tym napięciem ładowany jest kondensator C6. Po przekroczeniu pewnego napięcia na tym kondensatorze, zostaje wyzwolony uniwibrator na tranzystorach T4 i T5. Impuls prostokątny z kolektora T5 przechodzi przez układ różniczkujący C8 i R12, otrzymany impuls szpilkowy, ujemny jest obcięty przez diodę D6, a szpilka dodatnia steruje przerzutnikiem dwustanowym. Tranzystory przerzutnika T6 i T7 pracują na zmianę, raz jeden jest zatkany, a drugi przewodzi i przy kolejnym impulsie wyzwalającym na odwrót. Z kolektora T7 napięcie steruje bazą tranzystora T8, który włącza lub wyłącza przekaźnik.

W opisanym układzie zastosowano przekaźnik R15 o uzwojeniu cewki 6V - 32ohm.

Wybierając inny przekaźnik o mniejszej rezystancji cewki, trzeba zastosować tranzystor T8 większej mocy.



schemat

Kliknij schemat aby powiększyć

Zamienniki elementów:

  • Tranzystory T1 do T6 o polaryzacji NPN, np. BC147 - BC149, BC237 - BC239, BC548 Tranzystor T7 - typu NPN, np. BD285, BC211 i wiele innych
  • Diody D1 do D6 - dowolne diody krzemowe lub germanowe małej mocy, np. BAP795, BAY55, BAP95, AAP153 i wiele innych.
  • Kondensatory elektrolityczne na napięcie 10V lub więcej.
  • Moc wszystkich oporników jest 0,25W z wyjątkiem R25, który powinien mieć minimum 0,5W.

Widok płytki drukowanej

płytka drukowana

Kliknij aby powiększyć



Widok od strony elementów

przełącznik akustyczny

Kliknij aby powiększyć