Elektronika dla hobbystów

Automatyczne światła postojowe do roweru.

Rower do jazdy po drogach musi być wyposażony w światła. Stosowanie baterii jest bardzo nieopłacalne, bo szybko się zużywają. Korzystanie tylko z dynama ma wadę polegającą na tym, że światło jest tylko wtedy gdy jedziemy, natomiast na postoju, światło gaśnie. Właśnie takie chwilowe zatrzymanie bez świateł może być bardzo niebezpieczne, bo może ktoś na nas najechać.
 Przedstawiony poniżej prosty układ zapewnia ładowanie akumulatorków w czasie jazdy i zasilanie lampki tylniej w czasie chwilowego zatrzymania. Układ czasowy pozwala ustalić czas w którym świecić się będzie lampka po zatrzymaniu. Dla elementów podanych na schemacie jest to około 3 minuty. Po tym czasie przekaźnik się rozłącza, nie dopuszczając do niepotrzebnego rozładowania akumulatorów.


schemat

Opis działania układu:

Podczas jazdy dynamo zasila żarówki i jednocześnie ładuje akumulatorki przez diodę D1. Dopóki pracuje prądniczka, jej napięcie przez diodę D3 ustala napięcie na 2 pin układu US1. Gdy dynamo nie pracuje, na 2pin US1 pojawia się impuls ujemny, który przełącza za pośrednictwem pin3 układu przekaźnik PK. Styki przekaźnika przełączają żarówkę na zasilanie z akumulatorków i stan taki trwa około 3 minut, aż napięcie na pin 6 układu zrówna się z napięciem odniesienia wewnątrz układu.

Czas zasilania z akumulatorów można regulować przez zmianą elementów w stałej czasowej układu, czyli R2 i C2.

W zależności od jakości akumulatorków i sposobu eksploatacji, można mieć długo ciągłe oświetlenie bez potrzeby ciągłej wymiany baterii.

  • Układ scalony US1 to typowy timer z serii 555 np. ULY7855, NE555, SA555, LM555
  • Przekaźnik na napicie 5V lub 6V i prądzie cewki około 100mA


Na podstawie książki "Układy elektroniczne w praktycznych zastosowaniach" inż. Janusza Justata i inż. Zdzisława Tkaczyka, wyd. WKiŁ, Warszawa 1983